در آذر ماه سال جاری تفاهم نامه تهیه و تامین مصالح و اجرای عملیات کفپوش اپوکسی گالری برق و سالن GIS و کنترل کارخانه نورد فولاد کاوه اروند واقع در استان خوزستان فی مابین مجموعه مذکور و کلینیک بتن ایران ( مهندسین مشاور مهرآزان پایدار) منعقد گردید . کلینیک بتن ایران تجاربی در انجام پروژه های مشابه مانند کفپوش کنداکتیو سالن GIS مجتمع فولاد هرمزگان – فولاد صبا- و کفپوش اپوکسی آنتی استاتیک سالن کنترل ، سازمان نقشه برداری ایران را دارد.
خرابی های بتن را می توان از دیدگاه های مختلف ، از جمله عوامل ایجاد کننده آن ها ، تقسیم بندی کرد ، عوامل ایجاد کننده خرابی های بتن را می توان به دو دسته کلی زیر تقسیم بندی کرد :
- عوامل داخلی و ساختاری
- عوامل خارجی و محیطی
تهاجم کلراید به سازه های بتن مسلح
سوابق تاریخی نشان نی دهند که از دیر باز ، از بتن مسلح برای ساخت سازه های دریایی و نیز سایر سازه های در معرض کلراید – نظیر اسکله ها ، دیوار های عمود بر ساحل ، موج شکن ها ، پل ها ، رو سازی راه ها ، سکوهای شناور و سایر سازه های دور از ساحل استفاده می شده است .
با مراجعه به منابع علمی فنی قدیمی در مورد سازه های بتن مسلح در می یابیم که اگر چه در آن زمان ، مکانیزم انتقال کلراید به داخل بتن شناخته نشده بود ، معهذا موضوع تهاجم آب دریا یک زمینه تحقیقاتی مهم برای بشر بوده است . از آن زمان مطالعات و ازمایش های متعددی در مورد سازه های بتنی موجود که در معرض کلراید قرار داشته اند . صورت گرفته است و نتایج این تحقیقات در قالب گزارش ها و مقالاتی به چاپ رسیده است که از جمله آن ها می توان به گزارش های آ وود و جانسون در سال 1924{7} و فلد در سال 1968 { 8 } اشاره نمود . دانش بشر در آن زمان در خصوص تبعات ناشی از تهاجم آب دریا به سازه های بتن مسلح ، بطور عمده حول مسائل اجرایی متمرکز و ضمنا مبتنی بر تجربیات اجرایی مهندسان بوده است .
البته فقط سازه های بتن مسلح دریایی نیستند که در معرض کالراید ناشی از آب دریا قرار دارند ، سازه های بتنی مسلح مورد استفاده در ساخت راه ها نیز بر اثر تهاجم کلراید ناشی از استفاده از مواد یخ زدایی که حاوی کلراید هستند دچار مشکل و خرابی می شوند .
همچنین در برخی از مناطق جغرافیایی ، ممکن است خاک ها حاوی کلراید باشند که از جمله می توان به پشته های خاکی دریایی اشاره نمود . در این نوع خاک ها ، کلراید می تواند در صورت تماس بتن با خاک ، به داخل بتن وارد شود .
همچنین ، برخی از پساب های صنعتی حاوی کلراید است که می تواند به داخل ساختار بتن وارد شود .
کلراید ناشی از منابع مختلف را می توان به دو دسته عمده تقسیم بندی کرد :
- کلراید ی که در حین تولید بتن تازه وارد آن می شود . این کلراید اساسا ناشی از سنگدانه های آغشته به نمک ، آب اختلاط دارای نمک و مواد افزودنی حاوی کلراید هستند .
- کلرایدی که بر اثر عوامل محیطی به داخل بتن ( بتن سخت شده ) وارد می شود . این کلراید می تواند ناشی از آب دریا ، آب های نمک دار زیر زمینی ، پاشش آب دریا ، نمک های یخ زدا و یا پساب های صنعتی باشد .
فقط در حدود بیست سال پیش بود که بشر به این باور رسید که کلرایدی که در هنگام اختلاط بتن به داخل آن وارد می شود کلراید پیوند یافته یعنی کلراید نامحلول است و بنابراین تا زمانی که میزان آن از 2 درصد جرم ماده چسباننده بتن بیشتر نشود نباید آن را خط آفرین به حساب آوزد . در حال حاضر ، تحقیقات آزمایشگاهی و بررسی های کارگاهی نشان داده اند که پدیده هایی نظیر کربناسین نیز می توانند موجب آزاد سدن کلراید پیوند یافته شده و این امر منجر به خوردگی آرماتور ها بشود . بدین علت بوده ات که در حال حاضر در ایین نامه ها ، از جمله آیین نامه های اروپایی EN206 {9} ، تصریح شده است که باید برای میزان کلراید در سازه های بتن مسلح ، یک حد کران بالایی در نظر گرفته شود . این کران ، کسر معینی از میزان آستانه کلراید در بتن است .
تاثیر کلراید بر روی بتن
بخشی از کلراید وارده به بتن با ترکیبات بتن ، پیوند شیمیایی برقرار می کند از تر کیب کلراید و A و C که در بتن سخت شده به صورت هیدراته ، یعنی به صورت ژل آلومیناتی ، حضور دارد ، کلرور آلومینات کلسیم به فرمول C A . CaCI در می آید ترکیب اخیر را نمک فریدل می نامند .
نمک فریدل دارای انبساط کمی است . این انبساط موجب پر کردن فضای خالی و کاهش نفوذ پذیری بتن می شود و در نتیجه از این نظر سودمند است .
مراحل خرابی میلگرد داخل بتن ، بر اثر نفوذ یون کلراید { 10}
این مراحل ، مطابق شکل 2-1-1-ف به ترتیب وقوع ، عبارتند از :
- ورود کلراید به داخل بتن ، عبور از پوشش بتنی روی میلگرد و رسیدن آن به ارماتور فولادی .
- رسیدن به غلظت کلراید در مجاورت آرماتور فولادی به حد کافی برای شروع خوردگی و شروع شدن خوردگی آرماتور
- پیشترفت و توسعه خوردگی آرماتور و افزایش تدریجی تنش وارده بر بتن ، از طرف آرماتور ها ، بر اثر زنگ زدگی و ابساط ناشی از آن .
- رسیدن تنش وارد بر بتن بر اثر زنگ زدگی آرماتور ها ، به حد کافی برای ایجاد ترک در بتن و شروع ترک خوردن اولیه بتن
- پیشترفت و توسعه ترک ها در بتن ، بازشدن ترک ها و فراهم شدن شرایط برای نفوذ و تهاجم بیشتر بودن کلراید به بتن
پکیدگی لایه پوشش بتنی روی آرماتور ، بر اثر شدت ترک خوردگی
تاثیر تعمیر و ترمیم بر روی عمر مفید بتن
تعمیر و ترمیم اصولی خرابی ها و اسیب دیدگی های بتن ، از جمله موجب تاثیرات زیر می شود :
- افزایش عمر مفید در کوتاه مدت
- افزایش عمر مفید در بلند مدت
- فراهم آوردن امکان بهره برداری از سازه
- کاهش زمان معطل ماندن استفاده از سازه
- کاهش هزینه تعمیر و نگهداری سازه
نکته مهمی که باید بدان توجه داشت این است که نعمیر باید در زمان مناسب و به صورت
اصولی انجام شود تا هر چه بیشتر موثر واقع شود . به تاخیر انداختن زمان تعمیرات ، از جمله موجب تبعات زیر می شود :
- افزایش هزینه ها ی تعمیرات
- امشکل تر شدن بازسازی و بهسازی
- ناممکن شدن دستیابی به برخی از اهداف بازسازی
- کاهش عمر مفید نهایی سازه
عوامل آسیب رسان به بتن
عوامل آسیب رسان به بتن را از نظر عامل آسیب ، به دو دسته زیر تقسیم بندی می کنند :
- عوامل داخلی
- عوامل خارجی
همچنین ، عوامل آسیب رسان به بتن را از نظر زمان آسیب رسانی و شرایط بتن به دو دسته زیر تقسیم بندی می کنند :
- عوامل آسیب رسان به بتن تازه
- عوامل آسیب رسان به بتن سخت شده
انواع عوامل موثر بر آسیب رسانی به بتن
عوامل موثر بر آسیب رسانی به بتن ، عبارتند از :
الف ) مواد شیمیایی مهاجم و مضر . این مواد عموما ناشی از محیط یا ناشی از بهره برداری خاص از سازه می باشند . از جمله این مواد ، می توان موارد زیر را برشمرد :
- مواد شیمیایی موجود در محیط های صنعتی ( گازهای اسیدی ، اکسید های گوگرد ، گاز کربنیک و...9
- مواد مهاجم موجود در خاک ها ( مثل مواد موجود در خاک های شور یا سولفاتی )
- مواد موجود در اجزای تشکیل دهنده بتن
ب ) اجرای بتن در نواحی با آب و هوای نامساعد و شرایط محیطی مهاجم
ج ) نفوذ پذیری ( تراوایی ) بتن
د) کیفیت نامناسب بتن ، که می تواند ناشی از عوامل متعددی نظیر مصالح نامناسب طرح اختلاط نا مناسب باشد .
و) کیفیت نامناسب اجرا ، از جمله اختلاط ، انتقال ، ریختن ، تراکم ، پرداخت و عمل آوری نامناسب .
در خرداد ماه سال جاری 1395 عملیات مقاوم سازی به روش ژاکت بتنی قاب فولادی و کاشت بولت در یک مجتمع مسکونی در محدوده پردیس تهران توسط پرسنل اجرایی واحد فنی کلینیک بتن ایران به اتمام رسید
اپوکسی هم یک بسپار ترموست یا گرماسخت است؛ که از دو مادهٔ شیمیایی مختلف تشکیل شده. این دو ماده را با نام رزین و سخت‌کننده یا فعال‌ساز یا هاردنرمی‌شناسند. رزین از تکپارها یا بسپارهایی با زنجیر کوتاه که در انتهایشان یک گروه اپوکساید قرار دارد تشکیل می‌شود؛ وهاردنر از دو نوع سیکلو آمینی برای چسبها وکفپوشهای اپوکسی بدون حلال و پلی آمید برای رنگهای اپوکسی حلال دار تشکیل می‌گردند که نیاز است برای خشک شدن با رزین بخوبی مخلوط شود و طی زمان مشخصی پیوند تکمیل شده و خشک می‌گردد. اپوکسی آمینی بعلت نداشتن حلال و درنتیجه کاهش حجم بیشتر کاربرد چسب و کفپوش اپوکسی را داراست و اپوکسی پلی آمیدیکه بیشتر بعنوان رنگ اپوکسی مورد استفاده قرار میگیرد.کفپوش اپوکسی در بیمارستان‌ها و صنایع مختلف کاربرد فراوانی دارند و رنگ اپوکسی گزینهٔ مناسبی برای جلوگیری از خوردگی و زنگ‌زدگی در صنایع هستند.
کاربردها:
کاربردهای موادی که بر پایهٔ اپوکسی ساخته می‌شوند گسترده‌است و مهمترین آن در ساخت رنگ اپوکسی و کفپوش اپوکسی است و همچنین شامل کاربرد در ساخت موادی چون چسبها، کامپوزیتها (مانند موادی که از فایبر گلاس یا فیبر کربن استفاده می‌کنند) و تقویت‌کننده‌ها می‌شود (اگرچه پلی‌استر، وینیل‌استر و دیگر شاخه های ترموست هم برای پلاستیک تقویت‌شده با شیشه به کار می‌روند).
ساختار شیمیایی اپوکسی ها این اجازه را می‌دهد که بسپارهای گوناگونی با خواص بسیار متفاوت تولید شود. به طور کلی اپوکسی‌ها را به خاطر چسبندگی، مقاومت شیمیایی و گرمایی، خواص خوب یا حتی عالی مکانیکی، و مقاومت الکتریکی بسیار خوب آنها نسبت به اکثر رزینهای دیگر می‌شناسند. بسیاری از خواص اپوکسی ها را می‌توان تغییر داد، برای مثال اپوکسی های پرشده از نقره که رسانایی الکتریکی خوبی دارند یا اپوکسی پرشده از روی که مقاومت خوردگی خوبی دارد و یا مخلوط آن با ریز الیافهای کربن آنها را رسانا می‌کند نیز وجود دارد و این در حالی است که اپوکسی خالص عایق الکتریکی می‌باشد. برخی از انواع که دارای خاصیت عایقی/رسانایی در برابر گرما هستند و مقاومت الکتریکی بالایی دارند در الکترونیک کاربرد دارند.
اپوکسی در موارد زیر کاربرد وسیعی دارد:
رنگ‌ها و پوشش – چسبها – قالب‌های صنعتی و کامپوزیتها – سامانه‌های الکتریکی و الکترونیک – مصارف خانگی و دریایی – هوافضا – زیست‌شناسی – هنر – کفپوشهای دکوراتیو و کفپوش اپوکسی گرانیت
کفپوشهای صنعتی، بیمارستانی و بهداشتی و مخابراتی این کفپوش‌ها بر پایه هاردنر سیکلو آلیفاتیک پلی آمین تغییر یافته ورزین اپوکسی بیسفنول A تولید و ارائه می‌گردد، در ساختار این محصول از هیچگونه حلال و رقیق کننده واکنشگرا استفاده نشده است و همین امر موجب می‌گردد که ساختارپلیمری محصول پس از واکنش بصورت ثابت باقی بماند و خصوصیات شیمیائی آن دچار کاهش خواص نگردد، مقاومت شیمیائی مناسب بهمراه مقاومت مکانیکی عالی و چسبندگی سطحی فوق‌العاده این محصول این امکان را فراهم آورده که از آن بتوان در کلیه سطوحی که در مجاورت مواد شیمیائی و اسیدها و قلیاهای متوسط قر ار دارند، براحتی استفاده نمود، همچنین با توجه به خصوصیات بهداشتی این محصول، امکان بکارگیری آن در سطوحی که علاوه بر مقاومت شیمیائی، بهداشتی بودن پوشش نیز حائز اهمیت می‌باشد وجود دارد.
مزایای روکش صنعتی اپوکسی :
افزایش مقاومت بتن در برابر فرسایش، تخریب و اکثر مواد شیمیایی.روکش اپوکسی مطلقاً جذب آب ندارد و از نفوذ آب، روغن و سایر مایعات به جسم بتن جلوگیری می‌کند.روکش اپوکسی، سبک و کم حجم بوده و از ایجاد هرگونه گرد و غبار جلوگیری می‌نماید.روکش اپوکسی به صورت یکپارچه و در رنگهای متنوع اجرا می‌گردد.روکش اپوکسی با ضخامت 4 میلیمتر، افزایش مقاومت فشاری بتون را تا 1100 kg/cm2 را در بر دارد.سهولت در شستشو، حداقل 20 سال عمر مفید و سرعت در ترمیم آن، از سایر امتیازات این پوشش می‌باشد.
خطرهای بهداشتی : مهمترین خطر مرتبط با استفاده از اپوکسی، حساس‌شدگی نسبت به سفت‌کننده‌است؛ که در طول زمان ممکن است منجر به واکنش‌های آلرژیک شود. این واکنش‌ها گاهی ممکن است پس از گذشت چندین روز از زمان تماس رخ دهد. استفاده از اپوکسی یکی از دلایل اصلی آسم شغلی در میان استفاده‌کنندگان پلاستیک است. بیسفنول آ (به انگلیسی: Bisphenol A) که در رزین اپوکسی به کار می‌رود، عاملی شناخته‌شده در ایجاد اختلال در کار غدد درون‌ریز است.
کفپوشهای اپوکسی
کفپوش ضد اسید : این پوشش به دلیل دارا بودن خواص مکانیکی و شیمیایی بسیار خوب جهت کلیه سطوحی که در معرض مواد شیمیایی، گازوئیل، بنزین، روغن و فاضلاب های صنعتی و... قرار دارند مورد استفاده قرار می گیرد.
کفپوش آنتی استاتیک (کانداکتیو): این روکش بر پایه رزین اپوکسی و سخت کننده ویژه به همراه افزودنی های خاص فرموله می شود. قابلیت انتقال جریان الکتریسیته ساکن را دارا می باشد و به همین دلیل به روکش ضد جرقه نیز معروف می باشد.
کفپوش ورزشی
کفپوش معمولی با مقاومت مکانیکی و شیمیایی متوسط
گروتها
کاشیکاری ضد اسید
فایبر ضد اسید
پلیمر
آنتی باکتریال: روکش های اپوکسی مزایای زیادی دارند که نسبت به سایر پوشش های کف ارجع هستند. بتن سطح به علت خاصیت قلیایی ذاتی خود به واسطه وجود ناخالصی های فلزی به راحتی مورد آسیب مواد شیمیایی قرار میگیرد.
کفپوش آنتی داست : این محصول بر پایه رزین اپوکسی بیسفنول A و هاردنر پلی آمین طراحی گردیده است. گرانروی مناسب این محصول سبب ایجاد خاصیت Self-Leveling می شود و پس از اجرا دارای سطح شفاف می باشد.
فلکسیبل: کفپوش اپوکسی S.CF.04 و هاردنر اپوکسی HR-03 بر پایه رزین اپوکسی اولیگوآکریلات پلیمر oligo acrilat polymer base) ( و هاردنر پلی آمید و آمین(polymido amine hardener) تولید وارائه می گردد.
معمولی: کفپوش اپوکسی S-CF-01 و هاردنر HR-01 . رزین اپوکسی بیسفنول A و هاردنر پلی آمین تغییر شکل یافته اجزا تشکیل دهنده این محصول می باشد.
برای آشنایی با کفسازی اپوکسی و پروژه های انجام شده با واحد فنی کلینیک بتن ایران تماس حاصل فرمایید.