درزگیرهای اتصالات در بتن باعث حداقل نفوذ مایعات، جامدات و گازها می شود و از بتن در برابر آسیب دیدگی ها، محافظت می کند. در کاربردهای معین، عملکرد ثانویه آنها اصلاح عایق حرارتی و صوتی، تعدیل ارتعاش و جلوگیری از مشکلات غیر منتظره در دوره بهره برداری است (ACI 504R).
سیستم های حفاظتی درزها شامل عایق کردن ترک خوردگی ها، درزهای انقباض (کنترل)، درزهای انبساطی و درزهای اجرایی است.
انواع درزها
الف) ترک ها. دلایل ترک خوردگی بتن جمع شدگی، تغییرات دمایی، تنش های مرتبط سازه ای، و کوتاه شدن کرنش های بلند مدت است. قبل از انتخاب عامل درزگیر (بتونه)، دلیل ترک خوردگی باید تعیین و ترک های موثر شناسایی شود. در برخی حالت ها، چسبندگی سازه ای ترک نیاز است، در صورتی که در دیگر وضعیت ها باید از ایجاد گیرداری سرتاسری در ترک پرهیز شود.
ب) درزهای انقباضی (کنترلی). درزهای انقباضی معمولاً به صورت دانسته طراحی و اجرا می شود و این درزها ترک خوردگی های ناشی از انقباض بتن (جمع شدگی) را تعدیل و به صورت منظم در می آورد. اغلب درزهایی که کنترلی نامیده می شوند برای کنترل ترک ها در محل های مختلف به کار می روند. در سطوحی که ضعیف هستند یا ابزار برش دهنده، در مقطع بتن معمولاً در مدت 24 ساعت اولیه، درز ایجاد می شود.
ج) درزهای انبساطی (جداسازی). درزهای انبساطی از شکاف خوردگی، شکستگی و پیچیدگی (شامل جابه جایی، پیچش و مسائل دیگر) در مجاورت سازه های بتنی که ممکن است این اتفاق بیفتد، جلوگیری می کند. شکاف خوردگی و پیچیدگی می تواند ناشی از انتقال نیروهای فشاری باشد که با انبساط، بارهای اعمال شده، یا اختلاف جابه جایی های ناشی از بلند شدگی ها در ترکیب و شکل سازه یا نشست ها باشد
(ACI 504R). درزهای انبساطی با ایجاد فضاهایی برروی کل مقطع در بین واحدهای سازه ای کنار هم ساخته می شوند.
د) درزهای اجرایی. درزهای اجرایی قبل و بعد از انقطاع در جایدهی بتن در میان محل قرار گیری واحدهای پیش ساخته صورت می گیرد. محل های کار معمولاً از پیش تعیین و محدودیت های کاری، که می توان کار را در یک زمان با حجم کاری مناسب و با حداقل اختلال در پرداخت کاری سازه صورت داد، و مشخص می شود. احتمال قطع کار به وسیله عوامل پیش بینی نشده و ضروری در عملیات بتن ریزی نیز وجود دارد. نسبت به نوع طراحی سازه، ممکن است در عملیاتی احتیاج به اقدامی قبل از رسیدن به درزهای انقباضی یا انبساطی و یا به چسبندگی صحیح لایه های مختلف به همدیگر برای یکپارچگی کامل سازه ای، نیاز باشد. درزهای اجرایی نسبت به مراحل جایدهی تعیین شده به وسیله طراح سازه، به طور افقی یا عمودی اند (ACI 504R).
روش های آب بندی
روش های آب بندی درزها شامل روش های تخصصی تزریق، مسیریابی و بتونه کاری، چسباندن، اجرای بتونه از پیش قالب بندی شده، و اجرای سیستم های حفاظتی مناسب سطح (از قبیل غشاءهای الاستومری) است .
ACI 504 R درخصوص روش های تخصصی مختلف (متفاوت) و مواد آب بند درزها بحث می کند.
ACI 503.4 نیز درباره ی مواد اپوکسی و پلی یورتان یا پلی اورتان بحث می کند.
در تیرماه سال جاری عملیات ترمیم و آببندی گالری ها و، فونداسیون و داکتهای تاسیساتی پست های برق واحدهای عملیاتی پتروشیمی کارون واقع در منطقه ی ویژه پتروشیمی ماهشهر در استان خوزستان توسط واحد اجرایی کلینیک بتن ایران ، به پایان رسید .
این نوع جدید واتر استاپ که مخصوص رفع نشت درز های اجرایی و مقاطع قطع بتن ریزی است با استفاده از پلیمرهای لاستیکی وبنتونیت با خاصیت ارتجاعی بسیار زیاد طراحی شده است که به صورت کنترل شده ای در هنگام تماس با آب متورم می شوند و مانع عبور آب از درز های اجرایی و درز های سرد خواهند شد.
با استاندارد های زیر مطابقت دارد:
ASTM D792 , ASTM D297 , ASTM D217 , ASTM D71
• خواص و اثرات:
1. شکل پذیری زیاد و نصب آسان
2. بدون نیاز به اورلپ کردن یا جوشکاری در زمان نصب
3. ایجاد واتر استاپی یکپارچه و بدون درز و فاقد گسیختگی
4. سمی نمی باشد
5. امکان اجرا بر روی سطوح بتنی ناصاف (درز های سرد احتمالی)
6. دارای قابلیت تراکم پذیری و شکل پذیری
7. مقاومت در مقابل نم، رطوبت و خشک شدن مداوم
8. عملکرد دایمی و بدون نقص
9. امکان تاخیر بیشتر در سیستم متورم سازی
• موارد کاربرد:
1. آب بندی درز های اجرایی سطوح افقی و عمودی
2. آب بند سطوح ناهموار یا درز های سرد احتمالی
3. آب بندی دور لوله ها و جایگزینی فلنج های آب بند
4. نفوذ پذیر سازی درز های اجرایی و مقاطع بتن ریزی در انواع سازه های آبی و سد ها.
• خصوصیات فیزیکی و شیمیایی:
مقاومت هیدرواستاتیک بالاتر از 70 متر
وزن مخصوص: gr/cm3 57/1 مطابق استاندارد ASTM D 792
مقاومت عالی در برابر خشک شدن و مرطوب شدن مکرر
درصد ازدیاد طول: بیشتر از 450%
قابلیت انبساط: بیشتر از 300%
رنگ: مشکی
قابلیت چسبندگی بر روی بتن خشک: عالی
میزان نفوذ پذیری: 45 میلی متر مطابق با استاندارد ASTM D 217
• نحوه اجراء:
پیش از اجرا تمامی سطوح زیر کار می بایست خشک تمیز و عاری از هر گونه آلودگی و گرد و غبار، اجزا سست، چربی و غیره گردند وواتر استاپ بنتونیتی را روی مقاطع مورد نظر با استفاده از میخ ثابت کنیم.
کافی است دو لبه به هم رسیده را محکم فشار دهید و ثابت سازید بدین ترتیب نیازی به اورلپ وجود ندارد.
توجه 1: مقطعی که محصول در آن کارگذاری شده تا پیش از بتن ریزی نباید در آب غوطه ور شود.
توجه 2: اجرای حداقل 75 میلیمتر پوشش یا کاور بتنی بر روی واتر استاپ بنتونیتی الزامی می باشد.
توجه 3: بهتر است در زمان نصب و قرار گیری واتر استاپ بنتونیتی کل مقطع خشک باشد.
• ملاحظات:
شرایط نگهداری: در محل خشک و خنک، دور از تابش مستقیم نور خورشید
مدت نگهداری: 1 سال در بسته بندی اولیه
سلامت و ایمنی: این ماده هیچ گونه اثرات سمی در طول مدت استفاده ایجاد نمی کند.
• عملکرد فنی:
گل بنتونیت موجود در محصول شامل ورقه های متعددی حاوی ذره های باردار می باشد که در تماس با آب متورم شده و مانع عبور آب یا سایر مواد از درز مورد کاربرد می شوند.
بین این ورقه ها بار های مثبت و منفی وجود دارد و هنگام بروز نشت، مولکول های آب به بارهای مثبت و منفی حمله نموده و خود را بین آنها قرار داده و باعث تورم این محصول می گردد.
بنتونیت های هیدراته شده از نفوذ آب جلوگیری می کند و هرچه فشار هیدرو استاتیک افزایش می یابد، ورقه های کوچک فشردگی بیشتری یافته و تشکیل درزگیر محکم تر را می دهد بدین ترتیب یک آب بند دایمی در مقابل فشار سیال حاصل می گردد.
• نکته فنی
از دلایل اصلی نفوذپذیری بتن می توان به خلل فرج ریز میکروسکپی بین سنگدانه ها که عمدتا ناشی از کسری فیلر می باشد و همچنین لوله های مویینی که به واسطه تبخیر آب در بتن پدیدار می کردند، اشاره نمود. لذا بهترین روش علمی و عملی برای ساخت بتن کاملا نفوذپذیر استفاده از پودر واتر پروف به عنوان یک فیلر میکرونیزه ضد آب برای پر نمودن تمام خلل فرج ریز به همراه مواد فوق روان کننده بتن جهت کاهش نسبت آب به سیمان می باشد.
جهت دریافت قیمت واتر استاپ پی وی سی Waterstops G3 و دریافت مشخصات فنی واتر استاپ ها با کلینیک بتن ایران تماس بگیرید.
این نوع جدید واتر استاپ که مخصوص رفع نشت درزهای اجرائی و مقاطع قطع بتن ریزی است با استفاده از پلیمرهای لاستیکی و بنتونیت با خاصیت ارتجاعی بسیار زیاد طراحی شده است که به صورت کنترل شده ای در هنگام تماس با آب متورم می شوند و مانع عبور آب از درزهای اجرائی و درزهای سرد خواهند شد.
با استانداردهای زیر مطابقت دارد:
ASTM D792, ASTM D297, ASTM D217, ASTM D71
• خواص و اثرات:
1. شکل پذیری زیاد و نصب آسان
2. بدون نیاز به اورلپ کردن یا جوشکاری در زمان نصب
3. ایجاد واتر استاپی یکپارچه و بدون درز و فاقد گسیختگی
4. سمی نمی باشد
5. امکان اجراء بر روی سطوح بتنی ناصاف (درزهای سرد احتمالی)
6. دارای قابلیت تراکم پذیری و شکل پذیری
7. مقاومت در مقابل نم، رطوبت و خشک شدن مداوم
8. عملکرد دائمی و بدون نقص
9. امکان تأخیر بیشتر در سیستم متورم سازی
• موارد کاربرد:
1. آب بندی درزهای اجرایی سطوح افقی و عمودی
2. آب بند سطوح ناهموار یا درزهای سرد احتمالی
3. آب بندی دور لوله ها و جایگزینی فلنج های آب بند
4. نفوذ پذیر سازی درزهای اجرایی و مقاطع بتن ریزی در انواع سازه های آبی و سدها.
• خصوصیات فیزیکی و شیمیایی:
مقاومت هیدرواستاتیک بالاتر از 70 متر
وزن مخصوص: gr/cm3 57/1 مطابق استاندارد ASTM D 792
مقاومت عالی در برابر خشک شدن و مرطوب شدن مکرر
درصد ازدیاد طول: بیشتر از 450%
قابلیت انبساط: بیشتر از 300%
رنگ: مشکی
قابلیت چسبندگی بر روی بتن خشک: عالی
میزان نفوذ پذیری: 45 میلی متر مطابق با استاندارد ASTM D 217
• نحوه اجراء:
پیش از اجراء تمامی سطوح زیر کار می بایست خشک تمیز و عاری از هر گونه آلودگی و گرد و غبار، اجزاء سست، چربی و ..... گردند و واتر استاپ بنتونیتی را روی مقاطع مورد نظر با استفاده از میخ ثابت کنیم.
کافی است دو لبه به هم رسیده را محکم فشار دهید و ثابت سازید بدین ترتیب نیازی به اورلپ وجود ندارد.
توجه 1: مقطعی که محصول در آن کارگذاری شده تا پیش از بتن ریزی نباید در آب غوطه ور شود.
توجه 2: اجرای حداقل 75 میلیمتر پوشش یا کاور بتنی بر روی واتر استاپ بنتونیتی الزامی می باشد.
توجه 3: بهتر است در زمان نصب و قرار گیری واتر استاپ بنتونیتی کل مقطع خشک باشد.
• ملاحظات:
شرایط نگهداری: در محل خشک و خنک، دور از تابش مستقیم نور خورشید
مدت نگهداری: 1 سال در بسته بندی اولیه
سلامت و ایمنی: این ماده هیچ گونه اثرات سمی در طول مدت استفاده ایجاد نمی کند.
• عملکرد فنی:
گل بنتونیت موجود در محصول شامل ورقه های متعددی حاوی ذره های باردار می باشد که در تماس با آب متورم شده و مانع عبور آب یا سایر مواد از درز مورد کاربرد می شوند.
بین این ورقه ها بارهای مثبت و منفی وجود دارد و هنگام بروز نشت، مولکولهای آب به بارهای مثبت و منفی حمله نموده و خود را بین آنها قرار داده و باعث تورم این محصول می گردد.
بنتونیتهای هیدراته شده از نفوذ آب جلوگیری می کند و هرچه فشار هیدرو استاتیک افزایش می یابد، ورقه های کوچک فشردگی بیشتری یافته و تشکیل درزگیر محکم تر را می دهد بدین ترتیب یک آب بند دائمی در مقابل فشار سیال حاصل می گردد.
• نکته فنی
از دلایل اصلی نفوذپذیری بتن می توان به خلل فرج ریز میکروسکپی بین سنگدانه ها که عمدتاً ناشی از کسری فیلر می باشد و همچنین لوله های مویینی که به واسطه تبخیر آب در بتن پدیدار می کردند، اشاره نمود. لذا بهترین روش علمی و عملی برای ساخت بتن کاملا نفوذپذیر استفاده از پودر واتر پروف به عنوان یک فیلر میکرونیزه ضد آب برای پر نمودن تمام خلل فرج ریز به همراه مواد فوق روان کننده بتن جهت کاهش نسبت آب به سیمان می باشد.
نویسنده :دپارتمان تحقیق و توسعه کلینیک بتن ایران.((مشاور و تولید کننده محصولات افزودنی وارائه دهنده خدمات فنی و مهندسی بتن)